Ζούμε πρωτόγνωρα γεγονότα. Το ξέσπασμα του COVID-19 έχει εκτροχιάσει τα πάντα, έχει κλονίσει την παγκόσμια οικονομία και έχει αφήσει πολλούς ταξιδιώτες να αισθάνονται αβοήθητοι. Οι αερομεταφορείς έχουν επίσης πληγεί έντονα, λόγω των αυστηρών μέτρων περιορισμού που εφαρμόστηκαν από τις δημόσιες αρχές, συμπεριλαμβανομένων των lockdowns, της υποχρεωτικής παραμονής στο σπίτι, στην καραντίνα και στους ταξιδιωτικούς περιορισμούς. Γενικά αυτά τα μέτρα πρέπει να ληφθούν για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και ασφάλειας, αλλά μπορούν να αφήσουν τους ταξιδιώτες αντιμέτωπους με ακυρωμένες ή καθυστερημένες πτήσεις, σε πολλές από τις οποίες ενδέχεται να μην είναι δυνατή η εκ νέου κράτηση.
Για να βοηθήσει στην καθοδήγηση αεροπορικών εταιρειών και ταξιδιωτών, η Επιτροπή της ΕΕ εξέδωσε μια κατευθυντήρια γραμμή για την ερμηνεία του κανονισμού (EC) Αρ. 261/2004, ο οποίος θεσπίζει κανονισμούς για τα δικαιώματα των επιβατών και την αποζημίωση της ΕΕ σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης, ακυρώσεων ή μεγάλων καθυστερήσεων πτήσεων. Ωστόσο, στο πλαίσιο της διαρκώς εξελισσόμενης κατάστασης του COVID-19, ορισμένες πτυχές του κανονισμού ΕΕ261 πρέπει να ερμηνευθούν εκ νέου. Παρακάτω, θα εξηγήσουμε τα δικαιώματα των επιβατών κατά τη διάρκεια της κατάστασης COVID-19 στο πλαίσιο του ΕΕ261.
Έχω Δικαίωμα Αποζημίωσης κατά τη Διάρκεια του COVID-19;
Υπό κανονικές συνθήκες, ο EU261 παρέχει στους επιβάτες το δικαίωμα αποζημίωσης σταθερού ποσού, όταν μια πτήση ακυρώνεται. Σημειώστε ότι αυτό δεν ισχύει για ακυρώσεις που πραγματοποιούνται πάνω από 14 ημέρες νωρίτερα, ή για ακυρώσεις που προκαλούνται από «έκτακτες περιστάσεις» που δε θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, ακόμη και ανν είχαν ληφθεί όλα τα προληπτικά μέτρα.
Κατά τη διάρκεια της επιδημίας του COVID-19, η Επιτροπή κατέστησε σαφές ότι όταν οι δημόσιες αρχές θεσπίζουν αυστηρά μέτρα που αποσκοπούν στον περιορισμό της εξάπλωσης του COVID-19, αυτά τα μέτρα δε θεωρούνται συνήθης πρακτική που θεσπίζουν οι μεταφορείς και τα μέτρα αυτά είναι πλήρως εκτός του ελέγχου τους. Λόγω των έκτακτων συνθηκών του COVID-19 και των μέτρων που έχουν ληφθεί για την προστασία του κοινού, οι επιβάτες δε δικαιούνται αποζημίωση εάν μια πτήση ακυρωθεί λόγω COVID-19.
Λάβετε υπόψη ότι, παρόλο που οι επιβάτες δε δικαιούνται καμία αποζημίωση πτήσης, οι αερομεταφορείς πρέπει να προσφέρουν στους επιβάτες άλλες επιλογές. Ας ρίξουμε μια ματιά στις επιλογές της Επιτροπής κατά τη διάρκεια της επιδημίας COVID-19.
Το Δικαίωμα Επιλογής Μεταξύ Επιστροφής Χρημάτων και Αλλαγής Δρομολογίου
Κατά τη διάρκεια της επιδημίας COVID-19, η Επιτροπή δήλωσε ότι οι επιβάτες έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν μεταξύ επιστροφής χρημάτων και αλλαγής δρομολογίου από τους αερομεταφορείς. Σε περίπτωση ακύρωσης ή καθυστερήσεων, οι αερομεταφορείς πρέπει να προσφέρουν αυτές τις επιλογές, καθώς και την επιλογή αλλαγής πτήσης. Ωστόσο, η αλλαγή πτήσης μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς οι συνθήκες του COVID-19 επηρεάζουν το δικαίωμα επιλογής αλλαγής δρομολογίου με την «πρώτη ευκαιρία».
Δυστυχώς, οι περισσότεροι αερομεταφορείς μπορεί να θεωρήσουν αδύνατο να επαναδρομολογήσουν έναν επιβάτη στον προορισμό του εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου, λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών. Στο ίδιο πνεύμα, μπορεί να μην είναι σαφές πότε θα ανοίξει εκ νέου η δρομολόγηση, ως βιώσιμη επιλογή. Με αυτόν τον τρόπο, η «πρώτη ευκαιρία» για αλλαγή δρομολογίου μπορεί να υπόκειται σε αβεβαιότητα, ή μεγάλες καθυστερήσεις. Σε αυτήν την περίπτωση, οι επιβάτες έχουν την επιλογή επιστροφής του εισιτηρίου, ή αλλαγής σε μεταγενέστερο χρόνο «όποτε ο επιβάτης επιθυμεί».
Εάν ένας επιβάτης επιμένει να μεταφερθεί το συντομότερο δυνατό, αντί να λάβει αποζημίωση, ο αερομεταφορέας πρέπει να ενημερώσει τους επιβάτες για τυχόν καθυστερήσεις ή αβεβαιότητες που σχετίζονται με αυτήν την απόφαση. Σε περίπτωση που ένας επιβάτης εξακολουθεί να προτιμά αλλαγή δρομολογίου, ο αερομεταφορέας έχει εκπληρώσει νομίμως την υποχρέωσή του να παρέχει πληροφορίες και πρέπει να κάνει έγκαιρα κράτηση μιας διαθέσιμης για αλλαγή πτήσης.
Όταν Επιβάτης Δεν Μπορεί ή Δε δύναται να Ταξιδέψει
Ο COVID-19 έχει μετατρέψει τα αεροπορικά ταξίδια σε μία κάπως τρομακτική διαδικασία για πολλούς ταξιδιώτες. Επιπλέον τα μέτρα καραντίνας κατέστησαν απαραίτητο για κάποιους ταξιδιώτες να αναστείλουν τα ταξιδιωτικά τους σχέδια, εάν προσβληθούν από τον ιό, ή έρθουν σε επαφή με κάποιον που βρέθηκε θετικός. Άλλοι απλώς φοβούνται να ταξιδέψουν όταν τα ποσοστά μόλυνσης είναι υψηλά. Τι συμβαίνει όταν ένας επιβάτης δεν μπορεί να ταξιδέψει ή δεν πρόκειται να ταξιδέψει λόγω των παραπάνω προβλημάτων;
Οι Κανονισμοί για τα Δικαιώματα των Επιβατών που ορίζονται από την ΕΕ δεν αναφέρουν το σύνολο των συνθηκών υπό τις οποίες ένας επιβάτης δεν μπορεί να ταξιδέψει, ή μπορεί να θέλει να ακυρώσει ένα ταξίδι με δική του βούληση. Τι σημαίνει αυτό για τον επιβάτη; Σε αυτήν την περίπτωση είτε θα αποζημιωθεί, ή θα δεσμευτεί για το είδος του εισιτηρίου (με δυνατότητα επιστροφής χρημάτων, προοπτική εκ νέου κράτησης) όπως υποδεικνύεται στους συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις του μεταφορέα. Ωστόσο, λόγω της φύσης της κατάστασης, πολλοί αερομεταφορείς επέλεξαν να προσφέρουν κουπόνια σε επιβάτες που δεν μπορούν ή δεν πρόκειται να ταξιδέψουν λόγω της επιδημίας COVID-19.
Αυτά τα κουπόνια μπορούν να εξαργυρωθούν για ένα άλλο ταξίδι με τον ίδιο μεταφορέα σε ένα συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο που καθορίζεται από τον μεμονωμένο μεταφορέα. Λάβετε υπόψη ότι αυτή η κατάσταση θα πρέπει να διακριθεί από μια κατάσταση στην οποία ο μεταφορέας ακυρώνει το ταξίδι και προσφέρει μόνο ένα κουπόνι, αντί για επιλογή μεταξύ επιστροφής χρημάτων ή αλλαγής διαδρομής. Εάν ο αερομεταφορέας ακυρώσει μια πτήση λόγω COVID-19, οι επιβάτες εξακολουθούν να έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν επιστροφή χρημάτων ή αλλαγή διαδρομής.
Οδηγίες για το Δικαίωμα Φροντίδας
Ακόμη και κατά τη διάρκεια της επιδημίας COVID-19, ο ΕΕ261 εξακολουθεί να διασφαλίζει ότι οι μεταφορείς πρέπει να συμμορφώνονται με τις κατευθυντήριες γραμμές για το δικαίωμα στη φροντίδα, όπως περιγράφεται στο άρθρο 9 του κανονισμού. Οι επιβάτες που επηρεάζονται από ακύρωση πτήσης, λόγω COVID-19, πρέπει να τους παρέχεται φροντίδα από τον αερομεταφορέα, χωρίς χρέωση ή προβλήματα. Η φροντίδα περιλαμβάνει γεύματα και αναψυκτικά, ανάλογα με το χρόνο αναμονής, διαμονή σε ξενοδοχείο, εάν είναι απαραίτητο και μεταφορά στο μέρος διαμονής. Επιπλέον, μεμονωμένα αεροδρόμια είναι επιφορτισμένα με την παροχή βοήθειας σε κάθε επιβάτη που είναι ανάπηρος, ή αντιμετωπίζει περιορισμούς μειωμένης κινητικότητας.
Λάβετε υπόψη σας ότι, εάν ένας επιβάτης επιλέξει την επιστροφή χρημάτων, σε περίπτωση ακύρωσης πτήσης, το δικαίωμα φροντίδας δεν ισχύει. Αυτό ισχύει επίσης όταν ένας επιβάτης επιλέγει εκ νέου δρομολόγηση σε μεταγενέστερη ημερομηνία. Το δικαίωμα φροντίδας ισχύει μόνο για όσο διάστημα οι επιβάτες πρέπει να περιμένουν για αλλαγή δρομολόγησης και εντός μιας δεδομένης χρονικής περιόδου. Εάν ένας επιβάτης επιλέξει να αλλάξει δρομολόγιο σε μεταγενέστερη ημερομηνία, οι μεταφορείς δεν είναι υπεύθυνοι για την παροχή καταλύματος ή τροφής για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα.
Τι πρέπει να θυμάστε
Ο COVID-19 έχει ανατρέψει την αίσθηση κανονικότητας με πολλούς τρόπους. Τόσο οι μεταφορείς, όσο και οι επιβάτες προσαρμόζονται σε αυτόν τον νέο τρόπο ζωής. Καθώς όλοι αντιμετωπίζουμε περιορισμούς, η ερμηνεία των παραπάνω οδηγιών σίγουρα θα αφήσει πολλά ερωτήματα αναπάντητα. Δεδομένου ότι ορισμένα έθνη θα επιλέξουν να αντιμετωπίσουν μεμονωμένα τα θέματα των αερομεταφορών και των πτήσεων, θα εναπόκειται σε αυτά τα δικαστήρια να καθορίσουν τον βαθμό στον οποίο οι αερομεταφορείς πρέπει να ακολουθούν τον κανονισμό EU261/2004 κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.